نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ابوالفضل علیخانی ¹
• همایون فرهادیان ²
• ندا علیزاده بلوچی ³
• هادی مؤمنی هلالی ⁴

¹ گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

² گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

³ استادیار، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

⁴ دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

محصولات دانه‌های روغنی از جمله کلزا نقش همه جانبه‌ای در اقتصاد مدور ایفا می‌کنند و منابع روغن خوراکی سالم برای انسان و منبع غنی پروتئین برای خوراک دام هستند. لذا توسعه کمی و کیفی تولید این محصول در ایران و جهان توجه دست اندرکاران را به خود جلب کرده است. یکی از راهکارهای افزایش تولید کمی و کیفی این محصول معرفی ارقام اصلاح شده طی یک دهه اخیر بوده است. علیرغم معرفی ارقام اصلاح شده، چالشی که همواره در فرآیند تولید دانه‌های روغنی کلزا در کشور وجود دارد، عدم استقبال کشاورزان از کشت ارقام اصلاح شده کلزا است. در این راستا تحقیق حاضر با هدف تحلیل چالش‌های کاربست ارقام اصلاح شده کلزا توسط کشاورزان در عرصه‌های تولیدی استان قزوین انجام ‌شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت میدانی با ابزار پرسشنامه طی سه گام با استفاده از فن دلفی صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش کلیه خبرگان بخش کشاورزی استان قزوین است. نمونه مورد مطالعه شامل 25 نفر از این خبرگان بودند که به صورت هدفمند با استفاده از تکنیک گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری شناسایی شدند. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد که عمده‌ترین چالش‌های کاربست ارقام اصلاح شده کلزا شامل عدم وجود ارقام اصلاح شده در بازار به میزان کافی، عدم دسترسی به موقع کشاورزان و کارشناسان به ارقام اصلاح شده، عدم سازگاری اکثر ارقام معرفی شده با شرایط آب و هوایی منطقه، و عدم کیفیت لازم ارقام اصلاح شده کلزا است.

کلیدواژه‌ها

• دانه‌های روغنی
• ارقام اصلاح شده
• چالش‌ها
• کشاورزی پایدار

عنوان مقاله [English]

Analysis of the Challenges of Using Improved Cultivars of Rapeseed in the Farms of Qazvin Province

نویسندگان [English]

• Abolfazl Alikhani ¹
• Homayoun Farhadian ²
• Neda Alizadeh Balochi ³
• Hadi Moumenihelali ⁴

¹ MSc., Department of Agricultural Extension and Education, Tarbiat Modares University

² TMU

³ Assistant Professor, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran

⁴ TMU

چکیده [English]

The quantitative and qualitative development of the production of rapeseed in Iran and the world has attracted the attention of the practitioners. One of the solutions to increase the quantitative and qualitative production of this product has been the release of improved cultivars during the last decade. Despite the release of improved cultivars, the challenge that always exists in the process of producing rapeseed oilseeds in the country is the lack of acceptance by farmers to cultivate improved rapeseed cultivars. The present research has been conducted with the aim of analyzing the challenges of using improved rapeseed cultivars by farmers in the farms of Qazvin Province. The research method is descriptive-analytical and data collection was done in the field with a questionnaire in three steps using the Delphi technique. The statistical population of this research is all the experts of the agricultural sector of Qazvin province. The studied sample included 25 of these experts who were identified purposefully using the snowball technique until theoretical saturation was reached. The results of the research show that the main challenges of using improved rapeseed cultivars include the lack of improved cultivars in the market to a sufficient extent, lack of timely access of farmers and experts to improved cultivars, the incompatibility of most of the released cultivars with the climatic conditions of the region, and lack of required quality of improved rapeseed cultivars.

کلیدواژه‌ها [English]

• Oil Seeds
• Improved cultivars
• Challenges
• Sustainable agriculture