تحقیقات ترویج و توسعه روستایی

راهبردهای مدیریت پایدار منابع آب زیرزمینی در بخش کشاورزی حوضه کرخه‌علیا

فاطمه سپهوند؛ کریم نادری مهدیی؛ سعید غلامرضایی؛ مسعود بیژنی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 اردیبهشت 1403

چکیده

این تحقیق بر آن است که با تأکید بر مسائل اجتماعی و انسانی، نگاهی به مدیریت پایدار منابع آب زیرزمینی داشته باشد. پژوهش حاضر یک تحقیق کاربردی و تک مقطعی است. جامعه آماری تحقیق، کارشناسان دخیل در امر مدیریت منابع آب در بخش کشاورزی، اعضای هیئت‌علمی مرتبط در دانشگاه، محققان و نیز کشاورزان در منطقه موردمطالعه بودند و تعداد 68 نفر به صورت ... بیشتر این تحقیق بر آن است که با تأکید بر مسائل اجتماعی و انسانی، نگاهی به مدیریت پایدار منابع آب زیرزمینی داشته باشد. پژوهش حاضر یک تحقیق کاربردی و تک مقطعی است. جامعه آماری تحقیق، کارشناسان دخیل در امر مدیریت منابع آب در بخش کشاورزی، اعضای هیئت‌علمی مرتبط در دانشگاه، محققان و نیز کشاورزان در منطقه موردمطالعه بودند و تعداد 68 نفر به صورت هدفمند انتخاب شدند. از طریق مصاحبهه‌های نیمه‌ساختارمند اطلاعات مورد نیاز گرداوری شد، نتایج این مرحله با به‌کارگیری تحلیل محتوا تحلیل شد. نتایج این قسمت 330 کد باز بود که با حذف موارد مشابه و تکراری، 150 مولفه نهایی شد. در ادامه با استفاده از الگوی تحلیلی STEEP تلخیص شدند. نتایج کلی این تحقیق نشان داد که لازمه تحقق پایداری منابع آب زیرزمینی در حوضه کرخه‌علیا توجه هم‌زمان به چندین حوزه مختلف هست و این هدف هرگز تک‌بعدی و با تکیه‌بر یک بعد، محقق نخواهد شد؛ و مدیریت پایدار مستلزم اعمال راهبردهایی است که همزمان تعادل عرضه و تقاضا را مد نظر قرار دهد؛ لذا در این راستا راهبردهایی تدوین شد که عبارتند از راهبرد کارایی و اثربخشی آبخوان‌ها و توسعه آن (محیط‌زیست) ؛ راهبرد اعمال مدیریت یکپارچه منابع آب در حوضه کرخه‌علیا (سیاست‌گذاری)؛ راهبرد اصلاح ساختار مصرف آب در منطقه در راستای سازگاری با کم‌آبی (سیاست‌گذاری - اجتماعی)؛ راهبرد متنوع‌سازی اقتصاد جوامع روستایی با تأکید بر مشاغل غیر‌زراعی (اقتصادی) برای تاب‌آوری جوامع روستایی و در نهایت راهبرد پنجم توسعه فناوری‌های نوین در منطقه (فنی - تکنولوژیکی).

مشاهده مقاله

نیازسنجی آموزشی دامداران شهرستان خرم‌آباد با استفاده از مدل بوریچ

فرشته حافظی؛ مسعود بیژنی

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1402، ، صفحه 35-51

چکیده

از آنجا که دامداران نقش بارزی در بالا بردن کارایی و اثربخشی فعالیتهای دامداری و کمیت و کیفیت تولیدات این زیر بخش دارند، بنابراین شناخت نیازهای آموزشی اهمیت دارد. هدف کلی این پژوهش نیازسنجی آموزشی دامداران روستاهای شهرستان خرمآباد با استفاده از مدل نیازسنجی بوریچ بود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی، به لحاظ روش‌شناسی توصیفی ... بیشتر از آنجا که دامداران نقش بارزی در بالا بردن کارایی و اثربخشی فعالیتهای دامداری و کمیت و کیفیت تولیدات این زیر بخش دارند، بنابراین شناخت نیازهای آموزشی اهمیت دارد. هدف کلی این پژوهش نیازسنجی آموزشی دامداران روستاهای شهرستان خرمآباد با استفاده از مدل نیازسنجی بوریچ بود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی، به لحاظ روش‌شناسی توصیفی و از لحاظ نحوه‏ی جمع‌آوری اطلاعات نیز از نوع تحقیقات پیمایشی ـ میدانی است. در این پژوهش جامعه آماری شامل تمامی دامداران شهرستان خرمآباد در استان لرستان در سال 1400 میباشند که بنا بر اطلاعات گرفته‌شده از مرکز آمار ایران، تعداد کل دامداران در این شهرستان حدود 12014 نفر میباشد. با بهرهگیری از جدول کرجسی و مورگان و روش نمونهگیری تصادفی با انتساب متناسب، تعداد 372 نفر از دامداران انتخاب شدند. روایی شکلی و محتوایی ابزار تحقیق از طریـق تشـکیل گـروه تخصصـی متخصصـان رشـته ترویـج و آموزش کشـاورزی دانشـگاه تربیت مدرس و کارکنان اداره کل دامپزشکی شهرستان خرمآباد مورد تأیید قرار گرفت. برای سنجش پایایی از پیش‏آزمون و محاسبه ضریب پایایی آلفای کرونباخ و برای تجزیه‌وتحلیل داده‏ها نیز از نرم‏افزار SPSS26 استفاده شد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده در این پژوهش 32 صلاحیت و توانمندی موردنیاز بر پایه نمره اولویت که از مدل بوریچ به دست آمده اولویتبندی شدند. تجزیه‌وتحلیل نشان داد که بالاترین و بیشترین نیاز آموزشی دامداران عبارت‌اند از: نحوه تزریق دارو به دام، بیمه دام، تلقیح مصنوعی و مراقبتهای فردی و بهداشتی که نیاز به آموزش بالایی دارند.

تحقیقات ترویج و توسعه روستایی

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 1 (1401)

نویسنده = مسعود بیژنی

راهبردهای مدیریت پایدار منابع آب زیرزمینی در بخش کشاورزی حوضه کرخه‌علیا

چکیده

نیازسنجی آموزشی دامداران شهرستان خرم‌آباد با استفاده از مدل بوریچ

چکیده